Porady

Wyładowania elektrostatyczne w pracy – jak chronić przed nimi pracowników?

Problem elektryczności statycznej może dotyczyć wielu pracowników na różnych stanowiskach. Wyładowania nagromadzonych ładunków elektrostatycznych mogą uszkodzić elementy elektroniczne, a nawet wywołać nieprzyjemne wstrząsy elektryczne u pracowników. W jaki sposób chronić ich przed wyładowaniami elektrostatycznymi w pracy? W co należy ich zaopatrzyć? Jakie powinny być w zakładzie artykuły BHP? Odpowiadamy na te pytania!

Czym są wyładowania elektrostatyczne ESD?

Skrót ESD powstał ze zbitki angielskich słów Electro Static Discharge i możemy to przetłumaczyć także jako rozładowanie elektrostatyczne. Jest to przepływ ładunków pomiędzy dwoma (lub więcej) obiektami, które mają różne potencjały elektryczne. W jaki sposób one mogą powstać? Najczęściej dzieje się to w przypadku, gdy wzajemnie się o siebie pocierają. Wyładowanie elektrostatyczne można w bardzo łatwy sposób scharakteryzować. Lekki błysk, krótki dźwięk przypominający cichy strzał, nieprzyjemne uczucie w przypadku dotknięcia naelektryzowanego przedmiotu. Całość pospolicie określa się jako “kopnięcie”. To przejście ładunku od ujemnego w kierunku dodatniego.

Do czego doprowadzą rozładowania elektrostatyczne?

Najczęściej odpowiedzialnymi (choć nie zdającymi z tego sobie sprawy) za wyładowania elektrostatyczne są pracownicy, ponieważ każda czynność, którą wykonują może zmieniać wartość potencjału elektrycznego. Należy jednak powiedzieć, że potencjalne uszkodzenia w tym przypadku są niezawinione. A należą do nich uszkodzenia elementów elektrycznych, które nie zawsze będą mogły zostać zdiagnozowane bezpośrednio po wyładowaniu.

Materiały zmniejszające rezystancję

Eksperci wskazują na cztery grupy materiałów z których mogą być wykonane przedmioty zmniejszające rezystancję.

Materiały osłaniające od ESD

Będzie to przewodzący metal lub węgiel tłumiący oraz osłabiający energię pola energetycznego. Rezystancja w tych materiałach ma poziom niższy od 10^3 Ω.

Materiały przewodzące

Charakteryzuje je niska rezystancja, która wynosi mniej niż 10^5 Ω. Pozwalają one na błyskawiczne przemieszczenie się ładunku przez materiały, co pozwala na uziemienie i pozbycie się go.

Materiały rozpraszające ładunki

Ich rezystancja mieści się w granicach od 10^5 Ω do 10^12 Ω. Ładunek wolniej jest uziemiony, ale w bardziej kontrolowany sposób, co pozwala na redukcję potencjału.

Materiały izolujące

Ich rezystancja jest większa niż 10^12 Ω, co sprawia że ładunku statyczne pozostają w nich przez dłuższy czas.

Jak zapobiegać zagrożeniom?

Zakłady pracy wykładają powierzchnię specjalnymi matami elektrostatycznymi. Chodzą po niej pracownicy, którzy mają ubrane buty ESD. Dzięki temu ładunki elektrostatyczne są rozpraszane bardzo dokładnie. Przez osoby wykonujące swoje obowiązki w takim środowisku jest również ubierana antystatyczna odzież odblaskowa. Pracownicy są także regularnie szkoleni, aby mieli jak najwięcej informacji odnośnie zagrożeń wynikających z wyładowań elektrostatycznych.